Dating Safety: Leer Catfishers Herkennen en Blijf Niet de Sjaak

• By Joris de Wilde
• 27 Apr, 2025
• 0 Comments

We kennen ze allemaal: die gladde 'babes' met perfecte foto's op Tinder of Tinder die je DM binnen glijden alsof ze je verloren liefde zijn. Maar bro, voor je het weet zit je te chatten met een dude in een ver land die uit is op je portemonnee. Catfishing is geen fabeltje – het is big business en mannen zoals wij zijn een geliefd doelwit.

Je denkt: 'Dat overkomt mij niet.' Maar weet je, die gasten worden steeds slimmer. Ze jatten profielfoto’s van echte mensen, houden nepgesprekken die net echt lijken en laten je wekenlang in de waan dat je straks een date (of meer) in de wacht sleept. Je krijgt eerst aandacht en ego-strelende praat, maar als je niet uitkijkt ben je straks geld kwijt aan dit digitale geraffineerde theater.

Niet gek ook: dit speelt zich vaak af op plekken waar je zin hebt in spanning, avontuur en misschien een snelle match – niet per se op zoek naar echte liefde, maar wel naar verleiding. Daar spelen catfishers slim op in. Ze werken volgens scripts, posten zelfs fake stories of filmpjes en lijken alles kloppend te hebben. Hun doel? Jou zo ver krijgen dat je je gegevens of zelfs geld deelt. Geldwolven in hart en nieren.

• Wat is een catfish nou echt?
• Hoe pakken ze jou aan?
• Waarom is catfishing zo booming?
• Hoe prik je er doorheen?
• Welke emoties slepen ze uit je zak?

Wat is een catfish nou echt?

Laten we niet moeilijk doen: een catfish is een oplichter die zich online voordoet als iemand anders. Het draait altijd om faken van identiteit. Dit gebeurt veel op populaire online dating platforms, social media en zelfs apps waar je niet eens aan daten denkt. Het doel is simpel: jou iets laten geloven dat helemaal niet klopt, vaak omdat ze geld, aandacht of zelfs content willen.

Catfishers stelen meestal foto's van echte mensen — vaak mooie dames die het cliché plaatje perfect vullen, denk Instagram-fotomodel of zo’n spannende chick uit Oost-Europa. Profielen zitten vaak ramvol ideaal beeld: perfecte lach, net niet te opvallend sexy, zo gepolijst dat het bijna nep voelt. En guess what: dat is het dus ook. De verhalen die ze vertellen zijn gladjes in elkaar gezet. Ze doen zich bijvoorbeeld voor als stewardess die honderden keren per jaar vliegt, of als model dat 'toevallig' in jouw stad verblijft. Vaak zitten ze zogenaamd in het buitenland ‘voor hun werk’.

Waarom doen ze dit eigenlijk? Daar zijn keiharde cijfers over. Volgens een rapport van de Fraudehelpdesk zijn er alleen in Nederland in 2023 meer dan 900 meldingen van catfishing gedaan, met een totale schade van ruim 3 miljoen euro. Wereldwijd wordt geschat dat deze manier van oplichting jaarlijks miljarden euro’s oplevert.

• Catfishing draait om nepprofilering: alles is verzonnen, van bio tot foto's.
• Ze hebben vaak geen familie of vrienden op hun profielfoto’s of in hun stories, alles blijft vaag.
• Zodra ze je vertrouwen winnen, begint het spel: plots is er een probleem waarvoor ze jouw hulp (en vaak geld) nodig hebben.
• De meeste catfish komen uit ‘verre landen’, soms zijn ze zelfs onderdeel van georganiseerde bendes die dag en nacht targets verzamelen.

Dus bro, als het te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo. En als ze na drie berichten al met 'baby' of 'schatje' gooien, mag je best even achter je oren krabben. Blijf wakker, want wie zich laat foppen door een catfish, is zo een paar honderd euro kwijt — of in het ergste geval nog veel meer.

Hoe pakken ze jou aan?

Catfishers weten precies waar wij mannen gevoelig voor zijn. Ze starten met een profiel dat je aandacht pakt: vaak goudeerlijk sexy, doordacht of net zo nonchalant dat je denkt "dit kan echt niet nep zijn". Zodra je matcht, gaan ze los in de chat. Ze smijten complimenten, sturen pikante of mysterieuze foto’s, en strooien met emoji’s alsof ze je al maanden kennen.

Wat gebeurt er daarna? Ze bouwen een band op. Vaak proberen ze binnen een paar dagen over te stappen naar WhatsApp, Telegram, of zelfs Signal. Daar kunnen ze nog makkelijker doen wat ze willen zonder dat het platform ze blokkeert. Na wat geflirt en sexy praatjes slaan ze hun slag: opeens is er een probleem – vaak geld. Telefoonkosten, een ziek familielid, vliegticket dat plots niet meer vergoed wordt. Wat ze ook proberen, hun doel is simpel: jouw online dating ervaring misbruiken voor hun eigen zakken.

Even wat data: volgens de Fraudehelpdesk waren er in 2024 alleen al meer dan 1.600 meldingen van catfishing in Nederland. Het gemiddelde schadebedrag? Ruim €7.600. Niet mis als je denkt dat het je maar een avondje chatten kost. Check deze cijfers:

Ze gaan zo sluw te werk dat zelfs doorgewinterde gozers soms onderuitgaan. Ze sturen vaak halve verhalen en willen je het liefst uit je dagelijkse ritme sleuren: 'Laten we nu videobellen,' of 'Stuur even snel je adres, ik sta straks voor de deur.' Je merkt het pas als ze je ergens onder druk zetten. Krijg je steeds excuses waarom afspreken niet lukt? Stay sharp, want volgens expert Rick van Vliet van de politie is "de smoesjesregen het meest herkenbare signaal van catfishing".

“Als iemand wekenlang iedere ontmoeting ontwijkt en je tegelijk subtiel om geld vraagt, kun je er donder op zeggen dat je belazerd wordt.” – Rick van Vliet, politie digitaal onderzoek

Dus, bro: zie je veel emotionele druk, onrealistische verhalen of vage noodsituaties verschijnen? Dat zijn de rode vlaggen waar een echte vent niet overheen kijkt. Typisch dating safety probleem: je ‘perfecte match’ wil niet daten, alleen cashen.

Waarom is catfishing zo booming?

Kijk, catfishing is tegenwoordig populairder dan ooit en dat is geen toeval. Het gaat niet alleen om zielige types achter hun laptop met tijd over. Nee, deze gasten maken gewoon slim gebruik van de zwakke plek van veel mannen: verlangen naar aandacht en avontuur, zonder dat het meteen serieus hoeft te zijn.

Online daten is booming business, en scammers zijn er als de kippen bij. Volgens een rapport van de Fraudehelpdesk uit 2024 is schade door online datingfraude in Nederland het afgelopen jaar gestegen tot bijna 8 miljoen euro. Bizar toch? Ze weten precies waar ze moeten vissen: chats, adult dating apps, Instagram, en zelfs Telegram. Je bent binnen paar klikken al een doelwit—eenvoudig, snel en anoniem.

Wat het extra sneaky maakt: veel mannen die worden gecatfisht vallen juist voor het vertrouwen, de spanning en de schijnzekerheid die zo’n profiel biedt. Het lijkt zo safe omdat je nooit fysiek hoeft af te spreken, en alles blijft 'anoniem'. Maar je privacy ligt sneller op straat dan je denkt.

‘Catfishers weten precies in te spelen op emoties. Je denkt dat je in een veilig gesprek zit, maar ondertussen trekken ze stap voor stap je portemonnee leeg.’
— Erik-Jan de Kok, cybercrime specialist

De oplichters worden steeds slimmer: ze gebruiken AI om foto’s te faken, laten chats automatisch lopen en blijven gigantisch veel profielen aanmaken als hun account geblokkeerd wordt. Er is nauwelijks grip op te krijgen, want pakkans is klein en de opbrengst gigantisch — zeker als één slachtoffer soms duizenden euro’s overmaakt. Simpel gezegd: er valt veel te halen en de kans gepakt te worden is verwaarloosbaar klein.

Ook niet onbelangrijk: door corona zijn we nog afhankelijker geworden van online dating en zoeken we die connectie digitaal. Voor catfishers betekent dat een vette vissenkom, vol hongerige mannen die soms hun gezonde verstand aan de kant zetten. Zij spelen daar handig op in met foute beloftes en valse romantiek.

Hoe prik je er doorheen?

Zeg eerlijk: iedereen kan online een mooi plaatje ophangen. Maar hoe filter je die gladde oplichters er nu uit? Het begint bij je dating safety. Geloof me, met een paar simpele checks val je niet in hun net.

• Reverse image search: Pak die profielfoto en flikker ‘m door Google Afbeeldingen of TinEye. Komen dezelfde shots op twintig profielen voor? Grote kans op een catfishing-actie.
• Vage antwoorden? Vraag door! Echte mensen hebben memories en details. Een catfish houdt het vaag – "ik werk ergens in de marketing" of "ik woon in Amsterdam" en verder niks. Vraag naar plekken waar ze stappen of naar hun favoriete voetbalclub. Gaat het mis, dan haken ze af of praten ze eroverheen.
• Nooit videobellen? Alarm! Zit je weken te chatten, maar bellen of even een video-call lukt zogenaamd nooit? Sorry pik, maar dan ben je gewoon keihard aan het praten met een nepprofiel.
• Te snel te lief: Een match die in drie gesprekken al haar liefde verklaart of direct rare familieproblemen op tafel gooit? Of steeds smoesjes heeft om af te spreken? Dat stinkt echt aan alle kanten.

Check deze moves niet alleen als je op ‘gratis’ datingsites rondhangt. Uit eigen ervaring: ook op betaalde platforms (denk aan 30 tot soms 100 euro per maand) duiken catfishers op. Zij investeren rustig wat aan startgeld als ze later kilo’s geld uit je zak kunnen trekken. Dat is gewoon hun businessmodel.

Zelf check ik altijd binnen een week: wil ze bellen of niet? Doet ze vaag, move on. Jouw tijd is meer waard dan een virtuele relatie met een profile-faker. Hou je ogen open, check je veiligheid, en onthoud: als het te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.

Welke emoties slepen ze uit je zak?

Catfishers zijn geen gewone oplichters; ze zijn emotionele zakkenrollers van de bovenste plank. Ze weten precies waar ze moeten prikken om jou te laten zweten, fantaseren én uiteindelijk portemonnee trekken. Bij catfishing draait alles om emotioneel spel – niet zozeer direct seksueel, maar vooral psychologisch. Ze voeden zich met jouw verlangens, onzekerheid en hunkering naar bevestiging. Je denkt dat je met een droomvrouw praat, en dat gevoel geven ze je met volle kracht. Totdat je betaalt voor die volgende stap, een zogenaamd vliegticket, of misschien zelfs een sexy fotoset die nooit komt.

Ze gooien vaak in op deze emoties of situaties:

• Eenzaamheid: Zeker als je even weinig matcht of net uit een relatie komt, ruiken catfishers hun kans. Ze geven aandacht waardoor je denkt: hé, dit is mijn geluksmomentje.
• Lust en fantasie: Ze laten je dromen van dingen die je te weinig krijgt. Op hete nachten eindigt dat in foto's, sexting of plannen voor een ontmoeting (die nooit echt plaatsvindt).
• Bevestiging: Ze strooien complimentjes en zeggen precies wat je wil horen. Je ego groeit – en daar profiteert de catfisher weer van.
• Empathie en medelijden: Opeens heeft ze problemen: ziekenhuis, arme familie, paspoortgedoe. En jij, als stoere vent, wilt helpen. Stuur maar even €1000 – dan komt alles goed.

Sommige sites schatten dat in 2023 alleen al in Nederland zo'n 2.300 mannen slachtoffer zijn geworden van emotionele oplichting via online dating, met gemiddeld €2800 per persoon kwijt. Mannen zijn vaak gevoeliger voor snelle bevestiging en seksuele spanning – en daar duiken catfishers altijd bovenop. Hou je hoofd koel, vertrouw je onderbuikgevoel en swipe niet te snel in je emoties!